Heavy rains expected हवामान बदलाच्या प्रभावामुळे महाराष्ट्रात सध्या विचित्र परिस्थिती निर्माण झाली आहे. एका बाजूला कडाक्याची थंडी असताना दुसऱ्या बाजूला अवकाळी पावसाचा इशारा हवामान विभागाने दिला आहे. या विरोधाभासी परिस्थितीमुळे नागरिकांच्या दैनंदिन जीवनावर परिणाम होत असून शेतकऱ्यांच्या पिकांवरही याचा विपरीत परिणाम होण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे.
थंडीचा कडाका राज्यातील अनेक भागांमध्ये तापमानाचा पारा लक्षणीयरीत्या खाली घसरला आहे. विशेषतः धुळे जिल्ह्यात नोंदवलेले 6 अंश सेल्सिअस तापमान हे या हंगामातील सर्वात कमी तापमानांपैकी एक आहे. इतर अनेक भागांमध्येही तापमान 10 अंश सेल्सिअसपर्यंत खाली गेले आहे. या कडाक्याच्या थंडीमुळे विशेषतः वृद्ध व्यक्ती आणि लहान मुलांना त्रास सहन करावा लागत आहे.
अवकाळी पावसाचा इशारा हवामान विभागाने दिलेल्या अंदाजानुसार, उत्तर कोकण, मराठवाडा आणि उत्तर महाराष्ट्रात अवकाळी पावसाची शक्यता वर्तवली आहे. या क्षेत्रांमध्ये तापमानात दोन ते तीन अंशांनी वाढ होण्याची शक्यताही व्यक्त करण्यात आली आहे. विशेष म्हणजे विदर्भात मात्र पुढील पाच दिवस कोरडे हवामान राहण्याचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.
प्रादेशिक वैविध्य राज्यातील विविध भागांमध्ये हवामानाचे वेगवेगळे पैलू पाहायला मिळत आहेत. अकोला, मुंबई, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग वगळता बहुतांश जिल्ह्यांमध्ये ढगाळ वातावरणाची स्थिती आहे. नैऋत्य बंगालच्या उपसागरात निर्माण झालेल्या चक्रीवादळी परिस्थितीचा प्रभाव राज्यातील हवामानावर पडत आहे. राजस्थान परिसरातील चक्राकार वारे आणि वायव्य भारतातून येणारे पश्चिमी वारे यांचाही प्रभाव जाणवत आहे.
तापमान वाढीचा अंदाज हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार, राज्यातील किमान तापमानात लवकरच 2 ते 3 अंश सेल्सिअसची वाढ होण्याची शक्यता आहे. उत्तर कोकण, उत्तर मध्य महाराष्ट्र आणि मराठवाड्यात तुरळक ठिकाणी ढगाळ वातावरणासह हलक्या पावसाच्या सरी पडण्याची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
शेतीवरील परिणाम या अनपेक्षित हवामान बदलांचा सर्वाधिक प्रभाव शेती क्षेत्रावर पडण्याची शक्यता आहे. रब्बी हंगामातील पिके आता परिपक्व होण्याच्या अवस्थेत असताना अवकाळी पाऊस पडल्यास त्याचा विपरीत परिणाम पिकांवर होऊ शकतो. शेतकऱ्यांनी आपल्या पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी योग्य ती खबरदारी घेणे आवश्यक आहे.
आरोग्यविषयक सूचना बदलत्या हवामानामुळे नागरिकांच्या आरोग्यावर होणारा परिणाम टाळण्यासाठी विशेष काळजी घेणे गरजेचे आहे. थंड हवामानात सर्दी, खोकला, ताप यासारख्या आजारांची शक्यता वाढते. त्यामुळे उबदार कपडे परिधान करणे, गरम पेये घेणे आणि थंडीपासून योग्य ते संरक्षण करणे महत्त्वाचे आहे.
वाहतूक व्यवस्थेवरील परिणाम ढगाळ वातावरण आणि धुक्यामुळे वाहतूक व्यवस्थेवरही परिणाम होत आहे. विशेषतः सकाळच्या वेळी दृश्यमानता कमी होत असल्याने वाहन चालकांनी विशेष सतर्कता बाळगणे आवश्यक आहे. रस्त्यावर वाहन चालवताना सुरक्षितता उपायांचे पालन करणे गरजेचे आहे.
भविष्यातील अंदाज हवामान विभागाच्या दीर्घकालीन अंदाजानुसार, येत्या काही दिवसांत राज्यातील हवामानात सातत्याने बदल होण्याची शक्यता आहे. काही भागांत तापमानवाढ होईल तर काही ठिकाणी पावसाची शक्यता आहे. नागरिकांनी या बदलत्या हवामानाशी जुळवून घेण्यासाठी सज्ज राहणे आवश्यक आहे.
नागरिकांसाठी सूचना बदलत्या हवामानाच्या पार्श्वभूमीवर नागरिकांनी काही महत्त्वाच्या सूचनांचे पालन करणे गरजेचे आहे. घराबाहेर पडताना योग्य त्या कपड्यांची निवड करावी, पावसाची शक्यता लक्षात घेऊन छत्री किंवा रेनकोट सोबत बाळगावा, आणि हवामान अंदाजाचा अभ्यास करून दैनंदिन कार्यक्रम आखाव.