money PM Kisan Yojana पंतप्रधान किसान सन्मान निधी योजना (पीएम किसान) ही केंद्र सरकारची महत्त्वाकांक्षी योजना गेल्या सहा वर्षांपासून देशातील शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत करत आहे. या योजनेंतर्गत शेतकऱ्यांना वार्षिक 6,000 रुपये तीन समान हप्त्यांमध्ये दिले जातात.
आतापर्यंत या योजनेचे 18 हप्ते शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचले असून, 19वा हप्ता 24 फेब्रुवारी 2025 रोजी जमा होणार आहे. मात्र, 20व्या हप्त्यापासून सरकारने काही महत्त्वाचे बदल केले आहेत, ज्याची माहिती प्रत्येक लाभार्थी शेतकऱ्याने जाणून घेणे आवश्यक आहे.
नवीन नियमांची आवश्यकता का?
केंद्र सरकारने या योजनेत नवीन नियम आणण्याचा निर्णय घेतला आहे, जेणेकरून योजनेचा लाभ खऱ्या लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचेल आणि गैरव्यवहार रोखता येईल. या नवीन नियमांमुळे योजनेची पारदर्शकता वाढणार असून, डिजिटल पद्धतीने सर्व माहिती एकत्रित केली जाईल.
20व्या हप्त्यासाठीचे नवे नियम
- शेतकरी ओळख क्रमांक बंधनकारक
- प्रत्येक लाभार्थी शेतकऱ्याला फार्मर आयडी (शेतकरी ओळख क्रमांक) असणे अनिवार्य करण्यात आले आहे
- या क्रमांकाशिवाय 20व्या हप्त्यापासून कोणताही लाभ मिळणार नाही
- शेतकरी ओळख क्रमांक नसलेले लाभार्थी योजनेतून बाद होतील
- कुटुंब सदस्यांची आधार नोंदणी
- शेतकऱ्याच्या कुटुंबातील सर्व सदस्यांचे आधार क्रमांक लिंक करणे आवश्यक आहे
- यामध्ये पती-पत्नी आणि 18 वर्षांखालील मुलांचा समावेश आहे
- नवीन नोंदणी करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी हे विशेष बंधनकारक आहे
19व्या हप्त्याबाबत महत्त्वाची माहिती
- 19व्या हप्त्यासाठी वरील नवीन नियम लागू नाहीत
- 24 फेब्रुवारी 2025 रोजी हा हप्ता जमा होणार आहे
- पूर्वीच्या नियमांनुसार पात्र असलेल्या सर्व लाभार्थ्यांना हा हप्ता मिळेल
शेतकरी ओळख क्रमांक कसा मिळवावा?
- ऑनलाइन पद्धत
- सरकारच्या अधिकृत पोर्टलवर जाऊन नोंदणी करावी
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावीत
- मोबाइल क्रमांक आणि आधार क्रमांक लिंक करावा
- ऑफलाइन पद्धत
- नजीकच्या कृषी विभाग कार्यालयात जाऊन अर्ज करावा
- आवश्यक कागदपत्रांसह नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करावी
- प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर ओळख क्रमांक मिळेल
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- जमीन धारणेचे कागदपत्र (7/12 उतारा, खसरा-खतौनी)
- बँक पासबुक
- कुटुंबातील सदस्यांचे आधार क्रमांक
- पॅन कार्ड (असल्यास)
- मोबाइल क्रमांक
योजनेची पात्रता
- शेतकऱ्याकडे स्वतःच्या नावावर शेतजमीन असणे आवश्यक
- कुटुंबातील एकाच व्यक्तीला योजनेचा लाभ मिळू शकतो
- सरकारी कर्मचारी, आयकर भरणारे, निवृत्तिवेतनधारक यांना लाभ मिळत नाही
सावधगिरीचे उपाय
- वेळेत नोंदणी
- शेतकरी ओळख क्रमांकासाठी लवकरात लवकर नोंदणी करावी
- 20व्या हप्त्यापूर्वी सर्व प्रक्रिया पूर्ण करावी
- माहिती अद्ययावत
- सर्व कागदपत्रे अद्ययावत ठेवावीत
- मोबाइल क्रमांक आणि बँक खाते माहिती अचूक असावी
- बनावट कागदपत्रांपासून सावधान
- केवळ वैध कागदपत्रांचा वापर करावा
- कोणत्याही मध्यस्थाकडून फसवणूक होऊ नये याची काळजी घ्यावी
सरकारने या योजनेला अधिक मजबूत करण्यासाठी डिजिटल प्लॅटफॉर्मचा वापर वाढवला आहे. यामुळे:
- लाभार्थ्यांची माहिती सुरक्षित राहील
- गैरव्यवहार रोखता येईल
- पैसे थेट लाभार्थ्यांच्या खात्यात जमा होतील
शेवटचा संदेश
पीएम किसान योजनेचा लाभ घेणाऱ्या सर्व शेतकऱ्यांनी नवीन नियमांची दखल घ्यावी आणि आवश्यक ती कागदपत्रे वेळेत सादर करावीत. योजनेचा लाभ अखंडित सुरू राहण्यासाठी शेतकरी ओळख क्रमांक मिळवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तसेच, कोणत्याही अडचणी आल्यास नजीकच्या कृषी विभाग कार्यालयाशी संपर्क साधावा किंवा योजनेच्या टोल-फ्री क्रमांकावर संपर्क करावा.